Phân loại hàng nguy hiểm trong vận chuyển bằng đường hàng không

1. Tổng quan về hệ thống phân loại hàng nguy hiểm theo IATA

Hệ thống phân loại hàng nguy hiểm theo IATA không chỉ là một bộ quy định khô khan mà còn là nền tảng bảo vệ sự an toàn toàn cầu trong vận chuyển hàng không. Với sự phát triển nhanh chóng của ngành hàng không, việc hiểu rõ các loại hàng nguy hiểm giúp giảm thiểu tai nạn và bảo vệ môi trường. Trong phần này, chúng ta sẽ khám phá cách IATA xây dựng hệ thống này dựa trên các tính chất vật lý và hóa học của các chất, đồng thời phân tích tác động của nó đối với ngành công nghiệp.

Lịch sử và lý do hình thành hệ thống phân loại

Hệ thống phân loại hàng nguy hiểm của IATA được hình thành từ nhu cầu cấp thiết về an toàn, đặc biệt sau các sự cố tai nạn hàng không liên quan đến hàng hóa nguy hiểm trong thế kỷ 20. Ban đầu, IATA đã hợp tác với các tổ chức quốc tế như ICAO để xây dựng các tiêu chuẩn chung, nhằm đảm bảo rằng mọi chuyến bay đều tuân thủ nghiêm ngặt. Điều này không chỉ giúp ngăn chặn rủi ro mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành.

Từ góc nhìn cá nhân, tôi nhận thấy rằng việc phân loại này không chỉ là một quy trình kỹ thuật mà còn phản ánh sự tiến bộ của nhân loại trong việc cân bằng giữa nhu cầu kinh tế và an toàn. Ví dụ, trong bối cảnh toàn cầu hóa, các chất hóa học và vật liệu nổ được vận chuyển thường xuyên hơn, đòi hỏi phải có sự sáng tạo trong cách quản lý rủi ro. Một phân tích sâu hơn cho thấy rằng, nếu không có hệ thống này, các sự cố như vụ nổ máy bay do hàng hóa không được phân loại đúng cách có thể gia tăng, dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Hơn nữa, sự cập nhật liên tục của IATA, chẳng hạn như bổ sung các nhóm mới dựa trên dữ liệu thực tế từ các vụ việc, thể hiện sự linh hoạt và học hỏi từ sai lầm. Điều này khuyến khích các nhà vận hành không chỉ tuân thủ mà còn chủ động cải tiến, tạo ra một hệ sinh thái an toàn hơn. Trong thực tế, tôi tin rằng việc giáo dục cộng đồng về phân loại hàng nguy hiểm có thể giảm thiểu lỗi con người, vốn là nguyên nhân chính của nhiều tai nạn.

Các nguyên tắc cơ bản trong phân loại

Phân loại hàng nguy hiểm dựa trên các tính chất đặc trưng như khả năng nổ, cháy hoặc độc hại, được mô tả chi tiết trong chương 3 của Quy định IATA. Mỗi loại hàng được đánh giá dựa trên mức độ rủi ro, từ đó quyết định cách vận chuyển và lưu trữ.

Ví dụ, chất nổ được chia thành các nhóm từ 1.1 đến 1.6, tùy thuộc vào sức công phá.

2. Chi tiết các loại hàng nguy hiểm và ví dụ thực tế

Các loại hàng nguy hiểm được IATA phân loại thành 9 nhóm chính, mỗi nhóm đều có tính chất riêng biệt và yêu cầu xử lý đặc thù. Trong phần này, chúng ta sẽ đi sâu vào từng loại, kết hợp với ví dụ thực tế để làm rõ hơn. Điều này không chỉ giúp hiểu biết mà còn khuyến khích sự sáng tạo trong việc áp dụng quy định.

• Nhóm 1: Thuốc nổ (Explosives): bao gồm sáu phân nhóm

- Phân nhóm 1.1: Vật liệu và chất tạo nguy cơ nổ lớn.

- Phân nhóm 1.2: Vật liệu và chất gây nguy cơ phóng lửa.

- Phân nhóm 1.3: Vật liệu và chất nguy cơ cháy nổ nhỏ.

- Phân nhóm 1.4: Vật liệu và chất có nguy cơ không đáng kể.

- Phân nhóm 1.5: Chất rất kém nhạy, nguy cơ nổ lớn.

- Phân nhóm 1.6: Vật liệu và chất không nhạy, an toàn.

Loại 1 bao gồm các chất nổ, được chia thành các nhóm từ 1.1 đến 1.6 dựa trên mức độ nguy hiểm. Ví dụ, nhóm 1.1 như thuốc nổ TNT có khả năng gây nổ lớn, trong khi nhóm 1.4S như đạn thể thao có thể được vận chuyển trên máy bay chở khách nếu tuân thủ quy định.

Quy định cấm vận chuyển hầu hết chất nổ trên máy bay chở khách là một biện pháp cần thiết, nhưng nó cũng đặt ra câu hỏi về sự công bằng kinh tế.

• Nhóm 2: Chất khí (Gases): bao gồm ba phân nhóm

- Phân nhóm 2.1: Các loại khí dễ bắt lửa.

- Phân nhóm 2.2: Khí không cháy và không độc hại.

- Phân nhóm 2.3: Khí có tính chất độc hại cao.

Chất khí dễ cháy là những khí có khả năng gây cháy khi tiếp xúc với nguồn lửa hoặc nguồn nhiệt. Những chất này thường tồn tại ở dạng khí trong điều kiện bình thường.

Ví dụ: Metan (CH₄): Là thành phần chính trong khí tự nhiên, metan rất dễ cháy và có thể gây ra cháy nổ nếu bị rò rỉ trong không khí.

• Nhóm 3: Chất lỏng dễ cháy (Flammable Liquids)

Chất lỏng dễ cháy là những chất lỏng có điểm bốc hơi thấp, cho phép chúng dễ dàng bay hơi thành khí và kết hợp với không khí, tạo điều kiện cho việc cháy.

Ví dụ: Xăng: Là chất lỏng phổ biến dùng trong động cơ xe hơi, xăng có tính chất dễ bốc hơi và rất dễ bắt lửa, đặc biệt khi gặp lửa hoặc nguồn nhiệt.

• Nhóm 4: Chất rắn dễ cháy và chất tự cháy (Flammable solid)

- Phân nhóm 4.1: Các loại chất rắn dễ cháy.

- Phân nhóm 4.2: Các chất có khả năng tự cháy.

- Phân nhóm 4.3: Chất phản ứng với nước sinh khí.

Ví dụ: Bột kim loại

• Nhóm 5: Chất oxy hóa và pe-ro-xit hữu cơ (Oxidizing substances and Organic Peroxides)

- Phân nhóm 5.1: Các loại chất oxi hóa mạnh

- Phân nhóm 5.2: Các chất hữu cơ chứa oxi hóa.

Chất ô xy hoá (Oxidizer) là các hợp chất có khả năng nhận electron từ một chất khác trong phản ứng hóa học, làm cho chất đó bị oxy hóa. Các chất này thường được sử dụng trong công nghiệp, trong các quá trình sản xuất và trong phòng thí nghiệm. 

Ví dụ: Hydrogen Peroxide (H₂O₂): Đây là một chất ô xy hoá thường được sử dụng trong tẩy trắng, khử trùng và điều trị vết thương. Tuy nhiên, ở nồng độ cao, H₂O₂ có thể gây bỏng da và mắt.

Lưu ý: Kiểm soát nhiệt độ nghiêm ngặt nhóm này

• Nhóm 6: Chất độc và chất lây nhiễm (Toxic and Infectious substance)

- Phân nhóm 6.1: Các loại chất độc nguy hiểm.

- Phân nhóm 6.2: Các chất lây nhiễm sinh học nguy hiểm.

Chất độc (toxic substances) là những hợp chất có khả năng gây hại cho sức khỏe con người và môi trường. Chúng có thể xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp, tiêu hóa, hoặc tiếp xúc với da.

Ví dụ: Cyanide (CN⁻): Là một chất cực kỳ độc hại, có thể có mặt trong một số quy trình công nghiệp và trong tự nhiên. Chỉ cần một lượng nhỏ cyanide cũng đủ để gây tử vong do ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển oxy của máu.

• Nhóm 7: Chất phóng xạ (Radioactive Material)

Chất phóng xạ là những chất có khả năng phát ra bức xạ ion hóa khi chúng phân rã. Bức xạ này có thể gây hại cho sức khỏe con người và môi trường nếu không được kiểm soát.

Ví dụ: Uranium-238: Là một đồng vị phóng xạ tự nhiên, thường được dùng trong ngành công nghiệp năng lượng hạt nhân. Khi urani phân rã, nó sản sinh ra radon, một loại khí độc hại.

​​​​​​​

• Nhóm 8: Chất ăn mòn (Corrosive)

Chất ăn mòn là các hợp chất có khả năng làm hỏng hoặc phá hủy các vật liệu khác, thường là kim loại, nhựa hoặc da. Những chất này có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng nếu tiếp xúc với con người hoặc môi trường.

Ví dụ: Axit sulfuric (H₂SO₄): Là một trong những axit mạnh nhất, thường được sử dụng trong sản xuất pin ô tô. Nó có thể ăn mòn kim loại và gây bỏng nặng nếu tiếp xúc với da.

​​​​​​​

• Nhóm 9: Hàng nguy hiểm khác (Miscellaneous)

​​​​​​​

Ví dụ: Pin lithium ion, Đá khô (Dry Ice), Vật liệu có chứa từ tính,....

Kết luận

Việc phân loại hàng hóa nguy hiểm theo tiêu chuẩn của IATA là rất quan trọng nhằm đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển. Với việc nắm rõ từng nhóm và phân nhóm, chúng ta có thể thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp, từ đó giảm thiểu rủi ro và thiệt hại có thể xảy ra.Bên cạnh đó, việc đào tạo nhân viên về quy định và phương pháp xử lý hàng hóa nguy hiểm cũng là một yếu tố không thể thiếu. Điều này giúp họ có khả năng nhận diện, ứng phó và xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp liên quan đến hàng hóa nguy hiểm. Hơn nữa, các công ty cần thường xuyên xem xét, cập nhật và hoàn thiện quy trình vận chuyển để phù hợp với sự thay đổi trong các quy định quốc tế và yêu cầu của cơ quan chức năng.

Trên đây, Minh Hung Trans đã "phân loại hàng hóa nguy hiểm" để đảm bảo an toàn cũng như an ninh hàng không.

Chúng tôi cung cấp dịch vụ Hải quan/Handle hàng air bao gồm cả hàng nguy hiểm, xin vui lòng liên hệ với Minh Hung Trans để được tư vấn tận tình nhé!

• Ofifce: 16E/2 Đường số 17, Phường Hiệp Bình Phước, TP Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam

• Mobile/Zalo: 0366.50.1816

• ​​​​​​​Website: http://minhhungtrans.com

• Email: info.minhhungtrans@gmail.com